Co to jest depresja melancholijna?
Depresja melancholiczna jest formą dużej depresji (MDD), która ma melancholijne cechy. Chociaż depresja melancholijna była postrzegana jako odrębne zaburzenie, Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA) nie uznaje go już za odrębną chorobę psychiczną. Zamiast tego melancholia jest obecnie postrzegana jako specyfikator MDD - to znaczy podtypu dużego zaburzenia depresyjnego.
MDD jest znaczącym stanem zdrowia psychicznego charakteryzującym się uporczywym i intensywnym uczuciem smutku i beznadziejności. Zaburzenie może wpływać na wiele dziedzin życia, w tym pracę, szkołę i relacje. Może również wpływać na nastrój i zachowanie, a także na różne funkcje fizyczne, takie jak apetyt i sen. Osoby cierpiące na MDD często tracą zainteresowanie czynnościami, które kiedyś sprawiały im przyjemność i mają problemy z dotarciem do nich przez cały dzień. Czasami mogą także czuć, że życie nie jest warte życia.
Nasilenie i rodzaj objawów MDD różnią się znacznie w zależności od osoby. Niektórzy ludzie doświadczają tradycyjnych objawów MDD, podczas gdy inni rozwijają dodatkowe syndromy, takie jak melancholia i katatonia. Większość objawów może być leczona za pomocą leczenia, które może składać się z leków i terapii rozmów.
Objawy depresji melancholicznej
Osoby z melancholijną depresją mogą doświadczać objawów MDD, takich jak:
- uporczywe uczucie skrajnego smutku przez długi czas
- utrata zainteresowania czynnościami, które kiedyś były przyjemne
- brak energii lub uczucie zmęczenia
- odczuwać lęk lub rozdrażnienie
- jeść za dużo lub za mało
- spanie za dużo lub za mało
- odczuwanie zmian w ruchu ciała (na przykład poruszanie nogami, kiedy jeszcze tego nie robiłeś)
- trudności z koncentracją, podejmowaniem decyzji i zapamiętywaniem
- myślenie lub mówienie o śmierci lub samobójstwie
- próba samobójcza
Mogą również odczuwać melancholijne cechy MDD, które obejmują:
- utrata przyjemności we wszystkich lub większości codziennych czynności
- brak reaktywności na pozytywne wiadomości i wydarzenia
- głębokie uczucie rozpaczy i bezwartościowości
- zakłócenia snu
- znaczna utrata wagi
- uporczywe poczucie nadmiernej lub niewłaściwej winy
- objawy MDD, które są gorsze rano
Zaburzenia melancholiczne częściej występują u osób, u których często występują ciężkie objawy MDD. Są one również częściej obserwowane u osób z MDD z cechami psychotycznymi.
Diagnozowanie depresji melancholicznej
APA nie uznaje już depresji melancholicznej za odrębną formę depresji i jest wymieniona jako rodzaj MDD. Kiedy ktoś wykazuje oznaki depresji i melancholii, diagnoza to "duża depresja z melancholijnymi cechami". Aby postawić tę diagnozę, lekarz zazwyczaj zadaje następujące pytania:
- Czy masz trudności z wyjściem z łóżka i rozpoczęciem pracy rano?
- Czy objawy są na ogół gorsze rano lub wieczorem?
- Jak Ci się śpi?
- Czy nastąpiła zmiana w twoich schematach snu?
- Jak wygląda typowy dzień dla Ciebie?
- Czy ostatnio zmieniła się Twoja codzienna rutyna?
- Czy lubisz te same rzeczy co kiedyś?
- Co, jeśli w ogóle, poprawia nastrój?
- Czy masz więcej problemów z koncentracją niż zwykle?
Leczenie depresji melancholicznej
MDD często jest leczona nowszymi lekami przeciwdepresyjnymi, takimi jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Należą do nich dobrze znane leki, takie jak fluoksetyna (Prozac), citalopram (Celexa) lub paroksetyna (Paxil). Jednak wiele osób z MDD z cechami melancholicznymi może lepiej reagować na starsze leki przeciwdepresyjne, takie jak trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne lub inhibitory monoaminooksydazy (IMAO), a także inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny serotoniny, takie jak wenlafaksyna (Effexor). Leki te pomagają hamować rozkład serotoniny i norepinefryny w mózgu, powodując zwiększenie ilości tych "dobrych" chemikaliów. Czasami niektóre atypowe leki przeciwpsychotyczne, takie jak Abilify (arypiprazol) mogą być stosowane w celu wzmocnienia działania leków przeciwdepresyjnych.
Oprócz leków, terapia rozmów jest powszechnie stosowana w leczeniu osób z MDD z cechami melancholicznymi. Połączenie tych dwóch metod leczenia jest zwykle skuteczniejsze niż każde z tych podejść. Terapia Talk polega na regularnym spotkaniu z terapeutą w celu omówienia objawów i związanych z tym problemów. Może pokazać ludziom, jak:
- dostosować się do kryzysu lub innego stresującego wydarzenia
- zastępuj negatywne przekonania i zachowania pozytywnymi, zdrowymi
- poprawić umiejętności komunikacyjne
- radzenia sobie z wyzwaniami i rozwiązywania problemów
- zwiększyć poczucie własnej wartości
- odzyskać poczucie zadowolenia i kontroli w życiu
Terapia grupowa może pomóc w podobny sposób i umożliwiać dzielenie się swoimi odczuciami z ludźmi, którzy mogą się z nimi kojarzyć.
W ciężkich przypadkach można wykonać elektrowstrząsową terapię (ECT) w celu złagodzenia objawów MDD o cechach melancholicznych. Zabieg ten polega na przymocowaniu elektrod do głowy, które wysyłają impulsy elektryczne do mózgu, powodując łagodny atak. Obecnie uważa się, że ECT jest bezpiecznym i skutecznym lekiem na zaburzenia nastroju i choroby psychiczne, ale wciąż istnieje w nim piętno. W rezultacie nie może być stosowany jako leczenie pierwotne w przypadku objawów melancholii. Jednak połączenie leków, terapii rozmów i ECT może być najlepszym leczeniem MDD z cechami melancholicznymi.
Zapobieganie samobójstwom
Jeśli uważasz, że ktoś jest bezpośrednio zagrożony samookaleczeniem lub zranieniem innej osoby:
- Zadzwoń pod 911 lub lokalny numer alarmowy.
- Pozostań z tą osobą, aż przybędzie pomoc.
- Usuń wszystkie pistolety, noże, leki lub inne rzeczy, które mogą być szkodliwe.
- Posłuchaj, ale nie osądzaj, nie kłóć się, grozić ani nie krzyczeć.
Jeśli myślisz, że ktoś myśli o samobójstwie, skorzystaj z pomocy specjalnej na wypadek kryzysu lub prewencji samobójczej. Wypróbuj National Suicide Prevention Lifeline na 800-273-8255.
Źródła: Krajowa linia zapobiegania samobójstwom i Administracja Substancji NaduŜyć i Zdrowia Psychicznego
