Czym jest endogenna depresja?
Endogenna depresja jest typem dużego zaburzenia depresyjnego (MDD). Chociaż kiedyś była postrzegana jako odrębne zaburzenie, depresja endogenna jest obecnie rzadko diagnozowana. Zamiast tego jest obecnie diagnozowana jako MDD. MDD, znana również jako depresja kliniczna, jest zaburzeniem nastroju charakteryzującym się uporczywym i intensywnym uczuciem smutku przez dłuższy czas. Uczucia te mają negatywny wpływ na nastrój i zachowanie, a także na różne funkcje fizyczne, w tym sen i apetyt. Prawie 7 procent dorosłych w Stanach Zjednoczonych doświadcza MDD każdego roku. Badacze nie znają dokładnej przyczyny depresji. Uważają jednak, że może to być spowodowane kombinacją:
- czynniki genetyczne
- czynniki biologiczne
- czynniki psychologiczne
- czynniki środowiskowe
Niektórzy ludzie popadają w depresję po utracie bliskiej osoby, zakończeniu związku lub doświadczeniu traumy. Depresja endogenna występuje jednak bez oczywistego stresującego zdarzenia lub innego wyzwalacza. Objawy często pojawiają się nagle i bez wyraźnego powodu.
Jak depresja endogenna różni się od depresji egzogennej?
Badacze często różnicowali depresję endogenną i depresję egzogenną przez obecność lub brak stresującego wydarzenia przed wystąpieniem MDD:
Endogenna depresja występuje bez stresu i urazów. Innymi słowy, nie ma widocznej przyczyny zewnętrznej. Zamiast tego może być spowodowane głównie czynnikami genetycznymi i biologicznymi. Dlatego depresja endogenna może być również określana jako "bazująca na biologii" depresja.
Egzogeniczna depresja występuje po stresującym lub traumatycznym wydarzeniu. Ten typ depresji jest częściej nazywany "reaktywną" depresją.
Specjaliści zajmujący się zdrowiem psychicznym stosowali rozróżnienie między tymi dwoma rodzajami MDD, ale tak już nie jest. Większość specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym dokonuje ogólnej diagnozy MDD na podstawie pewnych objawów.
Jakie są objawy depresji endogennej?
Ludzie z endogenną depresją nagle i bez wyraźnego powodu zaczynają odczuwać objawy. Rodzaj, częstotliwość i nasilenie objawów mogą się różnić w zależności od osoby.
Objawy depresji endogennej są podobne do objawów MDD. Zawierają:
- uporczywe uczucie smutku lub beznadziejności
- utratę zainteresowania czynnościami lub hobby, które niegdyś były przyjemne, w tym płeć
- zmęczenie
- brak motywacji
- kłopoty z koncentracją, myśleniem lub podejmowaniem decyzji
- trudności z zasypianiem lub zasypianiem
- izolacja społeczna
- myśli o samobójstwie
- bóle głowy
- bóle mięśni
- utrata apetytu lub przejadanie się
Jak diagnozowana jest depresja endogenna?
Twój główny dostawca opieki medycznej lub pracownik służby zdrowia psychicznego może zdiagnozować MDD. Najpierw zapytają cię o twoją historię medyczną. Pamiętaj, aby poinformować ich o wszelkich przyjmowanych lekach io istniejących chorobach medycznych lub psychicznych. Warto również poinformować ich, jeśli któryś z członków twojej rodziny ma MDD lub miał go w przeszłości.
Twój personel medyczny również zapyta Cię o twoje objawy. Będą chcieli wiedzieć, kiedy pojawią się objawy i czy zaczęły się po doświadczeniu stresującego lub traumatycznego zdarzenia. Twój personel medyczny może również dostarczyć serii kwestionariuszy, które sprawdzą, jak się czujesz. Ankiety te mogą pomóc im ustalić, czy masz MDD.
Aby zdiagnozować MDD, musisz spełniać określone kryteria wymienione w Podręczniku diagnostycznym i statystycznym zaburzeń psychicznych (DSM). Niniejsza instrukcja jest często wykorzystywana przez specjalistów zdrowia psychicznego do diagnozowania warunków zdrowia psychicznego. Głównym kryterium rozpoznania MDD jest "uspokojenie nastroju lub utrata zainteresowania lub przyjemności w codziennych czynnościach przez ponad dwa tygodnie".
Chociaż podręcznik używany do rozróżniania endogenicznych i egzogennych form depresji, obecna wersja nie zapewnia już tego rozróżnienia. Specjaliści zajmujący się zdrowiem psychicznym mogą postawić diagnozę depresji endogennej, jeśli objawy MDD rozwiną się bez wyraźnego powodu.
Jak leczy się depresję endogenną?
Przezwyciężenie MDD nie jest łatwym zadaniem, ale objawy można leczyć za pomocą kombinacji leków i terapii.
Leki
Do najczęściej stosowanych leków stosowanych w leczeniu osób z MDD należą selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) oraz selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI). Niektórym osobom można przepisać tricykliczne leki przeciwdepresyjne (TCA), ale leki te nie są stosowane tak intensywnie jak kiedyś. Leki te zwiększają poziom niektórych substancji chemicznych w mózgu, co powoduje zmniejszenie objawów depresji.
SSRI to rodzaj leków przeciwdepresyjnych, które mogą przyjmować osoby z MDD. Przykłady SSRI obejmują:
- paroksetyna (Paxil)
- fluoksetyna (Prozac)
- sertraline (Zoloft)
- escitalopram (Lexapro)
- citalopram (Celexa)
SSRI mogą początkowo powodować bóle głowy, nudności i bezsenność. Jednak te działania niepożądane zwykle ustępują po krótkim czasie.
SNRI to inny rodzaj leków przeciwdepresyjnych, które mogą być stosowane w leczeniu osób z MDD. Przykłady SNRI obejmują:
- wenlafaksyna (Effexor)
- duloksetyna (Cymbalta)
- deswenlafaksyna (Pristiq)
W niektórych przypadkach TCA mogą być stosowane jako metoda leczenia osób z MDD. Przykłady TCA obejmują:
- trimipramina (Surmontil)
- imipramina (Tofranil)
- nortriptyline (Pamelor)
Skutki uboczne TCAs mogą czasami być bardziej poważne niż te z innych leków przeciwdepresyjnych. TCA mogą wywoływać uczucie senności, zawroty głowy i przyrost masy ciała. Uważnie przeczytaj informacje dostarczone przez aptekę i porozmawiaj ze swoim lekarzem, jeśli masz jakiekolwiek obawy. Zazwyczaj lek należy przyjmować przez co najmniej cztery do sześciu tygodni, zanim objawy zaczną się poprawiać.W niektórych przypadkach poprawa objawów może zająć do 12 tygodni.
Jeśli jakiś lek wydaje się nie działać, porozmawiaj ze swoim dostawcą o przejściu na inny lek. Według National Institute of Mental Health (NAMI), ludzie, którzy nie poczuli się lepiej po zażyciu pierwszego leku przeciwdepresyjnego, mieli znacznie większą szansę na poprawę, gdy próbowali innego leku lub kombinacji terapii.
Nawet gdy objawy zaczną się poprawiać, należy kontynuować przyjmowanie leków. Powinieneś przestać przyjmować leki tylko pod nadzorem dostawcy, który przepisał twoje leki. Być może będziesz musiał zatrzymać lek stopniowo, zamiast wszystkich naraz. Nagłe zatrzymanie leku przeciwdepresyjnego może prowadzić do objawów odstawiennych. Objawy MDD mogą również powrócić, jeśli leczenie zostanie zakończone zbyt wcześnie.
Terapia
Psychoterapia, znana również jako terapia rozmów, polega na regularnym spotkaniu z terapeutą. Ten rodzaj terapii może pomóc w radzeniu sobie z chorobą i wszelkimi podobnymi problemami. Dwa główne typy psychoterapii to kognitywna terapia behawioralna (CBT) i terapia interpersonalna (IPT).
CBT może pomóc zastąpić negatywne przekonania zdrowymi, pozytywnymi. Poprzez celowe ćwiczenie pozytywnego myślenia i ograniczanie negatywnych myśli, możesz poprawić reakcje mózgu na negatywne sytuacje.
IPT może pomóc ci przez kłopotliwe relacje, które mogą przyczyniać się do twojego stanu.
W większości przypadków połączenie leczenia i terapii jest skuteczne w leczeniu osób z MDD.
Terapia elektrowstrząsami (ECT)
Terapię elektrowstrząsową (ECT) można wykonać, jeśli objawy nie ulegną poprawie w wyniku leczenia i terapii. ECT polega na przymocowaniu elektrod do głowy, które wysyłają impulsy energii elektrycznej do mózgu, powodując krótki napad. Ten rodzaj leczenia nie jest tak przerażający, jak się wydaje, a przez lata ogromnie się poprawił. Może pomóc w leczeniu endogennej depresji poprzez zmianę interakcji chemicznych w mózgu.
Zmiany stylu życia
Wprowadzanie pewnych zmian w stylu życia i codziennych czynnościach może również pomóc w poprawie objawów endogennej depresji. Nawet jeśli początkowo działania nie są przyjemne, twoje ciało i umysł dostosują się z czasem. Oto kilka rzeczy do wypróbowania:
- Wyjdź na zewnątrz i zrób coś aktywnego, np. Piesze wycieczki lub jazda na rowerze.
- Weź udział w zajęciach, które sprawiły ci przyjemność, zanim stałeś się przygnębiony.
- Spędzaj czas z innymi ludźmi, w tym z przyjaciółmi i bliskimi.
- Napisz w dzienniku.
- Co najmniej sześć godzin snu każdej nocy.
- Utrzymanie zdrowej diety składającej się z pełnych ziaren, chudego białka i warzyw.
Jakie są perspektywy dla osób z endogenną depresją?
Większość osób z MDD jest lepsza, gdy przestrzegają planu leczenia. Zazwyczaj uzyskanie poprawy objawów po rozpoczęciu stosowania leków przeciwdepresyjnych trwa kilka tygodni. Inni mogą potrzebować wypróbować kilka różnych rodzajów leków przeciwdepresyjnych, zanim zaczną zauważać zmianę.
Czas powrotu do zdrowia zależy również od wczesnego otrzymania leczenia. Nieleczony MDD może trwać kilka miesięcy lub nawet lat. Po otrzymaniu leczenia objawy mogą ustąpić w ciągu dwóch do trzech miesięcy.
Nawet gdy objawy zaczną ustępować, ważne jest, aby przyjmować wszystkie przepisane leki, chyba że dostawca, który przepisał leki, powie, że można przerwać. Zbyt wczesne zakończenie leczenia może prowadzić do nawrotów lub objawów odstawienia, znanych jako zespół odstawienia antydepresyjnego.
Zasoby dla osób z endogenną depresją
Istnieje wiele osobistych i internetowych grup wsparcia, a także inne zasoby dostępne dla osób radzących sobie z MDD.
Grupy wsparcia
Wiele organizacji, takich jak National Alliance on Mental Illness, oferuje edukację, grupy wsparcia i poradnictwo. Programy pomocy dla pracowników i grupy religijne mogą również oferować pomoc osobom cierpiącym na depresję endogenną.
Linia pomocy samobójców
Zadzwoń pod numer 911 lub od razu idź na pogotowie, jeśli myślisz o skrzywdzeniu siebie lub innych. Możesz również zadzwonić na linię ratowania życia przed samobójstwem na poziomie 800-273-TALK (8255). Ta usługa jest dostępna 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu. Możesz również czatować z nimi online.
Zapobieganie samobójstwom
Jeśli uważasz, że ktoś jest bezpośrednio zagrożony samookaleczeniem lub zranieniem innej osoby:
- Zadzwoń pod 911 lub lokalny numer alarmowy.
- Pozostań z tą osobą, aż przybędzie pomoc.
- Usuń wszystkie pistolety, noże, leki lub inne rzeczy, które mogą być szkodliwe.
- Posłuchaj, ale nie osądzaj, nie kłóć się, grozić ani nie krzyczeć.
Jeśli myślisz, że ktoś myśli o samobójstwie, skorzystaj z pomocy specjalnej na wypadek kryzysu lub prewencji samobójczej. Wypróbuj National Suicide Prevention Lifeline na 800-273-8255.
Źródła: Krajowa linia zapobiegania samobójstwom i Administracja Substancji NaduŜyć i Zdrowia Psychicznego
