Co to jest tętniak aorty wstępującej?
Aorta jest największym naczyniem krwionośnym w ciele. Opuszcza serce i tworzy łuk.
Część skierowana w dół, zwana zstępującą aortą, jest połączona z siecią tętnic, która zaopatruje większość ciała w bogatą w tlen krew. Część łuku, która jest częścią najbliższą sercu, nazywana jest aortą wstępującą.
Część aorty w klatce piersiowej nazywa się aortą piersiową. Część dalej w twoim tułowiu nazywa się brzuszną aortą.
Tętniak to wybrzuszenie tworzące się w ścianie tętnicy. Zdarza się, gdy ściana tętnicy słabnie. Tętniaki w dowolnym miejscu w ciele są niebezpieczne, ponieważ mogą pęknąć i spowodować masywne krwawienie wewnętrzne. Tętniak wstępujący aorty jest szczególnie poważny. Pęknięcie w tej części ciała może zagrażać życiu.
Objawy
Niektóre tętniaki aorty wstępującej nigdy nie pękają ani nie powodują żadnych zauważalnych objawów. Często odkrywane są przez przypadek, gdy prześwietlenie klatki piersiowej lub inne badanie przesiewowe ujawnia wybrzuszenie aorty.
Jeśli występują objawy, mogą one obejmować:
- tępy ból lub tkliwość w klatce piersiowej
- kaszel lub chrypka
- duszność
- ból w plecach, szczęce lub szyi
Jeśli aorta pęknie, poczujesz nagły, ostry ból w klatce piersiowej, który rozciąga się na plecy, między łopatkami.
Przyczyny i czynniki ryzyka
Wciąż nie jest dobrze zrozumiane, dlaczego niektórzy ludzie rozwijają tętniak aorty, podczas gdy inni nie. Różne czynniki mogą zwiększyć Twoje ryzyko, w tym:
Choroba serca: Najczęstszą przyczyną tętniaków aorty jest miażdżyca, znana również jako stwardnienie tętnic. W przypadku choroby zastawki aortalnej istnieje również podwyższone ryzyko wystąpienia tętniaka wstępującego aorty. Zastawka aortalna uwalnia krew z serca do aorty. Większość osób ma zastawkę aortalną z trzema klapkami lub ulotkami, które otwierają się i zamykają przy każdym uderzeniu serca. Jeśli urodziłeś się z zastawką dwupłatkową (zastawka aortalna z dwiema klapkami), istnieje większe ryzyko wystąpienia tętniaka wstępującego aorty.
Starszy wiek: Tętniak aorty wstępującej zwykle występuje u osób w wieku 60. i 70. roku życia.
Historia rodzinna: Około 20 procent wszystkich tętniaków piersiowych rozwija się u osób z rodzinnym tętniakiem piersiowym. Przypadki te mają tendencję do rozwoju u młodszych osób.
Genetyka: Niektóre choroby dziedziczne wiążą się z wyższym ryzykiem tętniaka aorty wstępującej, w tym:
- Zespół Marfana
- Zespół Loeysa-Dietza
- zespół Turnera
- Zespół Ehlersa-Danlosa
Są to nazywane zaburzeniami tkanki łącznej i mogą prowadzić do wielu powikłań oprócz tętniaków aorty.
Infekcja: Czasami niektóre infekcje mogą osłabiać ściany tętnic, w tym ściany łuku aorty. Do tych zakażeń zalicza się kiłę i salmonellę.
Jak to jest zdiagnozowane
Tętniak postępujący jest często stwierdzany podczas rutynowej kontroli lub badania zleconego na inny schorzenie. Na przykład prześwietlenie klatki piersiowej może przedstawiać wypukłą aortę. Inne badania obrazowe, które mogą wykryć tętniak aorty obejmują:
- Echokardiogram, który wykorzystuje fale dźwiękowe do tworzenia obrazów serca. Może również pokazywać zmianę w aorcie.
- Skan CT, który tworzy warstwowe obrazy serca lub innego narządu wewnętrznego. Czasami lekarze wprowadzają barwnik do tętnicy, aby ujawnić możliwe problemy z przepływem krwi podczas badania TK.
- Angiografia rezonansu magnetycznego (MRA), czyli rodzaj rezonansu magnetycznego (MRI). Używa barwnika wstrzykniętego do naczyń krwionośnych, aby ułatwić ich dostrzeżenie. Ten test wykorzystuje pole magnetyczne i fale radiowe do tworzenia obrazów badanej części ciała.
Po wykryciu tętniaka decyzja o jego leczeniu zależy zwykle od jego wielkości lub szybkości wzrostu. Zazwyczaj konieczna jest chirurgiczna naprawa, gdy tętniak osiągnie średnicę 5 centymetrów (cm).
Możliwości leczenia
Tętniak o wielkości mniejszej niż 5 cm może być monitorowany bez operacji. Jednak lekarz może zalecić chirurgiczną naprawę małego tętniaka, którego wzrost przekracza 0,5 cm na rok. Podobnie należy również naprawić mały tętniak wywołujący objawy.
Jeśli masz zespół Marfana, tętniak aorty wstępującej należy naprawić po osiągnięciu średnicy 4,5 cm. Tętniak tej wielkości powinien również zostać naprawiony, jeśli pacjent ma operację zastawki aortalnej.
Metody leczenia obejmują następujące.
Uważaj i czekaj
Jeśli Ty i Twój lekarz zgadzacie się, że najlepsze jest podejście polegające na czuwaniu i oczekiwaniu, możecie zostać umieszczeni na lekach, aby obniżyć ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.
Leki obniżające ciśnienie krwi obejmują beta-blokery, które również spowalniają tętno i blokery receptora angiotensyny (ARB). ARB są również przepisywane osobom z zespołem Marfana bez względu na ciśnienie krwi.
Statyny to leki, które mogą pomóc w obniżeniu poziomu cholesterolu LDL.
Otwarta operacja
W tej procedurze chirurg otwiera klatkę piersiową i zastępuje uszkodzoną część aorty syntetyczną rurką zwaną przeszczepem. W niektórych przypadkach zastępują również zastawkę aortalną sztucznym zastawką.
Chirurgia wewnątrznaczyniowa
W tej procedurze osłabiona część aorty pozostaje na swoim miejscu. Twój lekarz wprowadza malutki, elastyczny cewnik do tętnicy w twojej nodze i kieruje ją do aorty. Następnie cewnik wprowadza przeszczep, który otacza wrażliwą część aorty, aby ją wzmocnić.
Awaryjne operacje
Można czasami wykonać operację awaryjną, aby naprawić tętniak, który pęka, chociaż musi być wykonany szybko. Ryzyko śmiertelnego krwawienia jest wysokie, jeśli krwawienie nie jest leczone szybko. Nawet po operacji istnieje wysokie ryzyko powikłań po pęknięciu.
Jakie są perspektywy tętniaka wstępującego aorty?
Otwarta operacja w celu naprawy tętniaka może wymagać czasu regeneracji około miesiąca. Twój wiek i ogólny stan zdrowia to również czynniki, które wpływają na szybkość odzyskiwania. Czas powrotu do mniej inwazyjnej procedury wewnątrznaczyniowej jest krótszy niż w przypadku operacji otwartej. Należy jednak regularnie monitorować, czy nie ma wycieków przez przeszczep.
Jeśli masz tętniaka, należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza w sprawie leków i dalszych badań. Tętniak może rosnąć bez Twojej wiedzy, więc nie ryzykuj. Nieleczona, pęknięcie może być śmiertelne.
A jeśli zalecana jest operacja chirurgiczna, nie odkładaj jej. Długoterminowa perspektywa dla osoby z tętniakiem aorty wstępnej jest dobra, jeśli zostanie naprawiona przed jej pęknięciem. Chirurgia planowa w celu naprawy tętniaka ma jedynie 5% śmiertelności.
