Przegląd
Choroba zapalna jelit (IBD) reprezentuje grupę zaburzeń jelitowych, które powodują przedłużone zapalenie przewodu pokarmowego.
Przewód pokarmowy obejmuje jamę ustną, przełyk, żołądek, jelito cienkie i jelito grube. Odpowiada za rozkładanie żywności, ekstrakcję składników odżywczych i usuwanie wszelkich nieużytecznych materiałów i odpadów. Zapalenie w dowolnym miejscu przewodu pokarmowego zakłóca ten normalny proces. IBD może być bardzo bolesny i destrukcyjny, aw niektórych przypadkach może nawet zagrażać życiu.
Jakie są główne typy zapalnych chorób jelit?
Wiele chorób jest włączonych do tego terminu parasolowego IBD. Dwie najczęstsze choroby to wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Crohna. Choroba Leśniowskiego-Crohna może powodować stan zapalny w dowolnej części przewodu pokarmowego. Jednak najczęściej dotyczy końca jelita cienkiego. Wrzodziejące zapalenie okrężnicy wiąże się z zapaleniem jelita grubego.
Co powoduje nieswoiste zapalenie jelit?
Dokładna przyczyna IBD jest nieznana. Jednak genetyka i problemy z układem odpornościowym były związane z IBD.
Genetyka
Prawdopodobieństwo rozwoju IBD może być większe, jeśli masz rodzeństwo lub rodzica z chorobą. To dlatego naukowcy uważają, że IBD może mieć składnik genetyczny.
Układ odpornościowy
Układ odpornościowy może również odgrywać rolę w IBD. Zwykle układ odpornościowy chroni organizm przed patogenami (organizmy wywołujące choroby i infekcje). Bakteryjne lub wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego może wywołać odpowiedź immunologiczną. Gdy ciało próbuje odeprzeć najeźdźców, przewód pokarmowy ulega zapaleniu. Kiedy infekcja zniknie, stan zapalny ustąpi. To jest zdrowa odpowiedź.
U osób z IBD zapalenie przewodu pokarmowego może się jednak zdarzyć nawet wtedy, gdy nie ma infekcji. Układ odpornościowy atakuje komórki własne organizmu. Jest to znane jako reakcja autoimmunologiczna.
IBD może również wystąpić, gdy stan zapalny nie ustępuje po wyleczeniu zakażenia. Zapalenie może trwać miesiące, a nawet lata.
Jakie są czynniki ryzyka rozwoju choroby zapalnej jelit?
Fundacja Crohna i Colitis Foundation of America (CCFA) szacuje, że 1,6 miliona osób w Stanach Zjednoczonych ma IBD. Największe czynniki ryzyka rozwoju choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego to:
Palenie
Palenie jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju choroby Leśniowskiego-Crohna. Palenie również pogarsza ból i inne objawy choroby Leśniowskiego-Crohna i zwiększa ryzyko powikłań. Jednak wrzodziejące zapalenie jelita grubego dotyczy przede wszystkim niepalących i byłych palaczy.
Etniczność
IBD występuje we wszystkich populacjach. Jednak niektóre grupy etniczne, takie jak rasy kaukaskie i aszkenazyjscy, są bardziej zagrożone.
Wiek
IBD może się zdarzyć w każdym wieku, ale w większości przypadków zaczyna się przed 35 rokiem życia.
Historia rodzinna
Osoby, które mają rodzica, rodzeństwo lub dziecko z IBD, są znacznie bardziej zagrożone rozwojem.
Region geograficzny
Ludzie żyjący na obszarach miejskich i uprzemysłowionych mają wyższe ryzyko zachorowania na IBD. Osoby z pracami umysłowymi są również bardziej podatne na rozwój choroby. Można to częściowo wyjaśnić wyborem stylu życia i diety. Ludzie żyjący w krajach uprzemysłowionych mają tendencję do spożywania większej ilości tłuszczu i przetworzonej żywności. IBD występuje również częściej u ludzi żyjących w północnym klimacie, gdzie często jest zimno.
Płeć
Ogólnie IBD dotyka jednakowo obu płci. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego występuje częściej u mężczyzn, podczas gdy choroba Leśniowskiego-Crohna częściej występuje u kobiet.
Jakie są objawy choroby zapalnej jelit?
Objawy IBD różnią się w zależności od lokalizacji i nasilenia stanu zapalnego, ale mogą obejmować:
- biegunka, która występuje, gdy dotknięte części jelita nie mogą wchłonąć ponownie wody
- krwawiące wrzody, które mogą powodować pojawienie się krwi w kale (hematochezia)
- bóle żołądka, skurcze i wzdęcia z powodu niedrożności jelit
- utrata masy ciała i niedokrwistość, które mogą powodować opóźniony wzrost lub rozwój u dzieci
Ludzie z chorobą Leśniowskiego-Crohna mogą mieć w jamie ustnej wrzody. Czasami owrzodzenia i bruzdy pojawiają się również w okolicy narządów płciowych lub odbytu.
IBD może również wiązać się z problemami poza układem trawiennym, takimi jak:
- zapalenie oka
- schorzenia skóry
- artretyzm
Jakie są możliwe powikłania zapalenia jelit?
Możliwe powikłania IBD obejmują:
- niedożywienie z wynikającą z tego utratą masy ciała
- rak jelita grubego
- przetoki lub wrzody przechodzące przez ścianę jelita, tworzące otwór między różnymi częściami przewodu pokarmowego
- pęknięcie jelitowe lub perforacja
- niedrożność jelit
W rzadkich przypadkach ciężki atak IBD może doprowadzić do szoku. Może to zagrażać życiu. Wstrząs jest zwykle spowodowany utratą krwi podczas długiego, nagłego krwawiącego biegunki.
Jak rozpoznaje się chorobę zapalną jelit?
Aby zdiagnozować IBD, lekarz najpierw zapyta Cię o historię medyczną Twojej rodziny i ruchy jelit. Po badaniu fizykalnym można następnie wykonać jeden lub więcej testów diagnostycznych.
Próbka kału i badanie krwi
Testy te można wykorzystać do wyszukiwania infekcji i innych chorób. Badania krwi mogą być czasem wykorzystywane do odróżnienia choroby Leśniowskiego-Crohna od wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Jednak same testy krwi nie mogą być użyte do zdiagnozowania IBD.
Wlew baru
Wlew baru to badanie rentgenowskie jelita grubego i okrężnicy. W przeszłości często stosowano ten rodzaj testu, ale teraz inne testy w dużej mierze go zastąpiły.
Elastyczna sigmoidoskopia i kolonoskopia
Procedury te wykorzystują kamerę na końcu cienkiej, elastycznej sondy, aby spojrzeć na okrężnicę. Kamera jest wkładana przez odbyt. To pozwala lekarzowi szukać owrzodzeń, przetok i innych uszkodzeń.Kolonoskopia może zbadać całą długość jelita grubego. Sigmoidoskopia bada tylko ostatnie 20 cali jelita grubego - esicy okrężnicy.
Podczas tych zabiegów czasami pobierana jest niewielka próbka ściany jelita. To się nazywa biopsja. Badanie tej biopsji pod mikroskopem może być wykorzystane do zdiagnozowania IBD.
Endoskopia kapsułkowa
Ten test sprawdza jelita cienkiego, które jest trudniejsze do zbadania niż jelito grube. Do testu połykasz małą kapsułkę zawierającą kamerę. Gdy porusza się w twoim jelicie cienkim, robi zdjęcia. Po przejściu aparatu na stołku zdjęcia można zobaczyć na komputerze.
Ten test jest stosowany tylko wtedy, gdy inne testy nie znalazły przyczyny objawów choroby Leśniowskiego-Crohna.
Zwykły film lub rentgen
Proste zdjęcie rentgenowskie brzucha stosuje się w sytuacjach nagłych, w których podejrzewa się pęknięcie jelit.
Tomografia komputerowa (CT) i rezonans magnetyczny (MRI)
Skany CT to w zasadzie skomputeryzowane zdjęcia rentgenowskie. Tworzą bardziej szczegółowy obraz niż standardowe zdjęcie rentgenowskie. Dzięki temu są one przydatne do badania jelita cienkiego. Mogą również wykrywać powikłania IBD.
MRI używają pól magnetycznych do tworzenia obrazów ciała. Są bezpieczniejsze niż promieniowanie rentgenowskie. MRI są szczególnie pomocne w badaniu tkanek miękkich i wykrywaniu przetok.
Zarówno MRI, jak i tomografię komputerową można wykorzystać do określenia, na ile jelita wpływa IBD.
Jak leczy się nieswoiste zapalenie jelit?
Istnieje wiele różnych metod leczenia IBD.
Leki przeciwzapalne są pierwszym krokiem w leczeniu IBD. Leki te zmniejszają zapalenie przewodu pokarmowego. Mają jednak wiele skutków ubocznych. Leki przeciwzapalne stosowane w IBD obejmują sulfasalazynę i jej produkty uboczne, a także kortykosteroidy.
Leki immunologiczne (lub immunomodulatory) zapobiegają atakowi układu odpornościowego na jelita i powodują stan zapalny. Ta grupa obejmuje leki blokujące TNF. TNF jest związkiem chemicznym wytwarzanym przez układ odpornościowy, który powoduje stan zapalny. Nadmiar TNF we krwi jest normalnie zablokowany, ale u osób z IBD wyższe poziomy TNF mogą prowadzić do większego stanu zapalnego. Środki zmniejszające odporność mogą mieć wiele skutków ubocznych, w tym wysypki i infekcje.
Antybiotyki są stosowane do zabijania bakterii, które mogą wywoływać lub nasilać objawy IBD.
Leki przeciwbiegunkowe i środki przeczyszczające mogą być również stosowane w leczeniu objawów IBD.
Wybór stylu życia jest ważny, gdy masz IBD. Picie dużej ilości płynów pomaga zrekompensować utratę stolca. Unikanie produktów mlecznych i stresujących sytuacji również poprawia objawy. Ćwiczenie i rzucenie palenia może jeszcze bardziej poprawić twoje zdrowie.
Suplementy witaminowe i mineralne mogą pomóc w niedoborach żywieniowych. Na przykład suplementy żelaza mogą leczyć anemię.
Chirurgia może być czasami konieczna dla osób cierpiących na IBD. Niektóre operacje IBD obejmują:
- ścisła korekta poszerzenia zwężonego jelit
- zamykanie lub usuwanie przetok
- usunięcie dotkniętych części jelit, u osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna
- usunięcie całej okrężnicy i odbytnicy, w ciężkich przypadkach wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
Rutynowa kolonoskopia służy do monitorowania raka jelita grubego, ponieważ u osób z IBD występuje większe ryzyko rozwoju tego nowotworu.
Jak można zapobiegać zapalnej chorobie jelit?
Nie można zapobiec dziedzicznym przyczynom IBD. Możesz jednak zmniejszyć ryzyko zachorowania na IBD lub zapobiec nawrotowi:
- jedzenie zdrowej żywności
- ćwicząc regularnie
- rzucanie palenia
IBD może wywoływać pewien dyskomfort, ale istnieją sposoby na opanowanie choroby i zdrowy tryb życia. Odwiedź Fundację Leśniowskiego-Crohna i Colitis, aby uzyskać zasoby i więcej informacji na temat IBD, w tym choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego.
Healthline i nasi partnerzy mogą otrzymać część przychodów, jeśli dokonasz zakupu za pomocą linku powyżej.
