Przegląd
Późna dyskineza (TD) jest efektem ubocznym powodowanym przez leki neuroleptyczne. TD powoduje niekontrolowane lub mimowolne ruchy, takie jak drganie, grymasy i pchnięcia. Leki neuroleptyczne obejmują leki przeciwpsychotyczne. Często są przepisywane na zaburzenia psychiczne i zaburzenia neurologiczne. Czasami leki neuroleptyczne są przepisywane na zaburzenia żołądkowo-jelitowe (GI).
Leki te blokują receptory dopaminy w mózgu. Dopamina jest substancją chemiczną, która pomaga kontrolować emocje i centrum przyjemności w mózgu. Odgrywa również rolę w twoich funkcjach motorycznych. Zbyt mała ilość dopaminy może zakłócać pracę mięśni i powodować oznaki i objawy TD.
Niektóre badania sugerują, że od 30 do 50 procent osób przyjmujących te leki rozwinie TD w trakcie leczenia. Stan ten może być stały, ale leczenie po wystąpieniu objawów może zapobiec postępowi, aw wielu przypadkach odwróceniu objawów.
Dlatego ważne jest, aby regularnie sprawdzać z lekarzem, czy stosujesz leki neuroleptyczne w leczeniu jakiegokolwiek schorzenia. Objawy mogą pojawić się po kilku miesiącach lub latach, ale u niektórych osób może wystąpić reakcja już po jednej dawce.
Objawy późnej dyskinezy
Lekkie lub umiarkowane przypadki TD powodują sztywne, szarpiące ruchy:
- Twarz
- język
- usta
- szczęka
Ruchy te mogą obejmować częste mruganie, bicie lub pyskanie warg i wypychanie języka.
Ludzie z umiarkowanymi przypadkami TD często doświadczają dodatkowego niekontrolowanego ruchu w:
- ramiona
- nogi
- palce
- palce u stóp
Ciężkie przypadki TD mogą powodować kołysanie, ruchy boczne tułowia i pchnięcie miednicy. Niezależnie od tego, czy są one szybkie czy wolne, ruchy związane z TD mogą stać się tak kłopotliwe, że przeszkadzają w pracy, wykonują codzienne zadania i pozostają aktywne.
Przyczyny późnych dyskinez
TD jest najczęściej efektem ubocznym leków neuroleptycznych lub przeciwpsychotycznych. Leki te są przepisywane w leczeniu schizofrenii, zaburzeń dwubiegunowych i innych schorzeń psychicznych. Leki przeciwdepresyjne są również czasami przepisywane w leczeniu zaburzeń przewodu pokarmowego.
Ryzyko rozwoju TD rośnie, im dłużej przyjmujesz te leki. Osoby, które przyjmują starszą wersję tych leków - znane jako leki przeciwpsychotyczne pierwszej generacji - są bardziej narażone na rozwój TD niż osoby stosujące nowsze leki.
Leki powszechnie związane z TD obejmują:
- Chlorpromazyna (Thorazine). Przepisywany w leczeniu objawów schizofrenii.
- Flufenazyna (Prolixin lub Permitil). Przepisywany w leczeniu objawów schizofrenii i objawów psychotycznych, w tym wrogości i halucynacji.
- Haloperidol (Haldol). Zalecany w leczeniu zaburzeń psychotycznych, zespołu Tourette'a i zaburzeń zachowania.
- Metoklopramid (Reglan, Metozolv ODT). Zalecany w leczeniu problemów żołądkowo-jelitowych, w tym zgagi, wrzodów i owrzodzeń w przełyku.
- Perfenazyna. Zalecany w leczeniu objawów schizofrenii, a także u osób dorosłych z ciężkimi nudnościami i wymiotami.
- Prochlorperazine (Compro). Zalecany w leczeniu ciężkich nudności i wymiotów, a także lęków i schizofrenii.
- Tioridazyna. Przepisany w leczeniu schizofrenii.
- Trifluoperazine. Przepisany w leczeniu schizofrenii i lęku.
- Leki przeciwdepresyjne. Należą do nich trazodon, fenelzyna, amitryptylina, sertralina i fluoksetyna.
- Leki przeciwwirusowe. Należą do nich fenytoina i fenobarbital.
Nie każdy, kto weźmie jeden lub więcej z tych leków w swoim życiu rozwinie TD. Niektóre osoby, u których występują objawy, stwierdzą, że pozostają nawet po zaprzestaniu przyjmowania leków. U innych osób objawy mogą się polepszyć po przerwaniu lub zmniejszeniu dawki leku. Nie jest jasne, dlaczego niektórzy ludzie się poprawiają, a inni nie.
Jeśli zaczniesz odczuwać objawy TD i przyjmujesz leki neuroleptyczne, poinformuj o tym swojego lekarza. Mogą podjąć decyzję o zmniejszeniu dawki lub przejściu na inny lek, aby spróbować zatrzymać objawy.
Możliwości leczenia
Podstawowym celem leczenia TD jest całkowite zapobieganie mu. To wymaga regularnych ocen lekarza. Podczas tych ocen lekarz zastosuje serię pomiarów ruchowych, aby określić, czy rozwijasz TD.
Jeśli zaczniesz wykazywać oznaki TD, Twój lekarz może zdecydować o obniżeniu dawki lub przejściu na nowy lek, który jest mniej prawdopodobny do wywołania TD.
W 2017 r. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła dwa leki do leczenia objawów TD. Te leki - walbenzyna (Ingrezza) i deutetrabenazyna (Austedo) - regulują dopaminę w mózgu. Kontrolują ilość chemicznych obszarów mózgu odpowiedzialnych za ruch mięśni. To pomaga przywrócić prawidłowy ruch i zmniejszyć oznaki TD.
Leczenie, które jest dla Ciebie odpowiednie, zależy od kilku rzeczy. Czynniki te obejmują:
- jak poważne są objawy TD
- jak długo przyjmujesz leki
- ile masz lat
- jakie leki zażywasz
- związane z nimi stany, takie jak inne zaburzenia neurologiczne
Twój lekarz może nie sugerować ci stosowania naturalnych środków, takich jak miłorząb dwuklapowy czy melatonina. Jednak kilka badań wskazuje, że te alternatywne terapie mogą przynieść pewne korzyści w zmniejszaniu objawów. Na przykład, jedno z badań wykazało, że ekstrakt z miłorzębu japońskiego może zmniejszyć objawy TD u osób ze schizofrenią. Jeśli jesteś zainteresowany wypróbowaniem tych alternatywnych środków, porozmawiaj ze swoim lekarzem.
Warunki powiązane
TD to tylko jeden rodzaj dyskinezy. Inne typy mogą być wynikiem innych chorób lub chorób. Na przykład osoby z chorobą Parkinsona mogą odczuwać dyskinezy.Osoby z innymi zaburzeniami ruchowymi mogą również odczuwać objawy zaburzenia ruchu.
Ponadto objawy TD mogą być podobne do kilku innych stanów. Choroby i stany, które powodują również nieprawidłowe ruchy obejmują:
- choroba Huntingtona
- porażenie mózgowe
- zespół Tourette'a
- dystonia
Część pracy twojego lekarza podczas diagnozowania TD przesiewa przez powiązane warunki i podobne warunki, które mogą być pomylone dla TD. Historia stosowania leków neuroleptycznych pomaga ustawić możliwe przypadki TD z innych przyczyn, ale nie zawsze jest to takie proste.
Jak jest diagnozowana?
Objawy TD mogą zająć trochę czasu. Mogą pojawić się już po sześciu tygodniach od rozpoczęcia stosowania leku. Mogą również zająć wiele miesięcy, a nawet lat. Dlatego diagnozowanie TD może być trudne.
Jeśli objawy pojawią się po zażyciu leku, lekarz nie może szybko umieścić leku i diagnozy. Jeśli jednak nadal używasz leku, diagnoza może być nieco łatwiejsza.
Zanim lekarz zdiagnozuje diagnozę, będzie chciał przeprowadzić badanie fizykalne. Podczas tego egzaminu będą mierzyć twoje zdolności ruchowe. Twój lekarz najprawdopodobniej użyje skali nazywanej Skalą Nieprawidłowych Ruchów (AIMS). Skala AIMS to pięciopunktowy pomiar, który pomaga zmierzyć trzy rzeczy:
- nasilenie twoich ruchów
- czy jesteś świadomy ruchów
- czy jesteś w potrzebie z ich powodu
Twój lekarz może zlecić badania krwi i skany mózgu, aby wykluczyć inne zaburzenia, które powodują nieprawidłowe ruchy. Po wykluczeniu innych warunków lekarz może postawić diagnozę i rozpocząć omawianie z pacjentem opcji leczenia.
Jakie są prognozy?
Jeśli pacjent przyjmuje leki przeciwpsychotyczne, lekarz powinien regularnie sprawdzać, czy nie występują u nich objawy TD. Zalecany jest coroczny egzamin. Jeśli wcześnie otrzymasz diagnozę, wszelkie objawy, które występują, mogą ustąpić po zaprzestaniu przyjmowania leków, zmianie leków lub zmniejszeniu dawki.
Jednak objawy TD mogą być trwałe. U niektórych osób mogą się one pogarszać w miarę upływu czasu, nawet po zaprzestaniu przyjmowania leków.
Najlepszym sposobem uniknięcia TD jest świadomość ciała i wszelkich niezwykłych objawów. Umów się na wizytę u lekarza, jeśli wystąpi coś nieznanego. Razem możesz zdecydować, jak zatrzymać ruchy i nadal leczyć podstawowe problemy.
