Czym jest depresja?
Depresja to zaburzenie nastroju wpływające na sposób myślenia, odczuwania i zachowania. Powoduje uczucie smutku lub beznadziejności, które może trwać od kilku dni do kilku lat. Jest to coś innego niż bycie zaniepokojonym drobną porażką lub rozczarowaniem w ciągu dnia.
Niektórzy ludzie mogą odczuwać łagodną depresję tylko raz w życiu, podczas gdy inni mają kilka poważnych epizodów w ciągu swojego życia. Ta poważniejsza, długotrwała i intensywna forma depresji nazywana jest ciężką depresją (MDD). Może być również określana jako depresja kliniczna lub poważna depresja.
Objawy MDD znacząco zakłócają codzienne czynności, takie jak szkoła, praca i wydarzenia społeczne. Wpływają także na nastrój i zachowanie, a także na różne funkcje fizyczne, takie jak sen i apetyt. Aby zdiagnozować MDD, musisz wyświetlać pięć lub więcej z następujących objawów co najmniej raz dziennie w ciągu dwóch tygodni:
- uporczywe uczucie smutku i beznadziejności
- brak zainteresowania wykonywaniem większości działań, w tym tych, które kiedyś cieszyły
- zmniejszenie lub zwiększenie apetytu, któremu towarzyszy znaczny spadek masy ciała lub zwiększenie masy ciała
- spanie za dużo lub za mało
- niepokój
- zmęczenie
- nadmierne lub niewłaściwe poczucie winy lub bezwartościowości
- trudności w podejmowaniu decyzji, myślenia i koncentracji
- wielokrotne myśli o śmierci lub samobójstwie
- próba samobójcza
Ludzie w każdym wieku mogą rozwinąć MDD, ale średni wiek ich pojawienia się wynosi 32 lata. Według The Depression and Bipolar Support Alliance, około 14,8 miliona dorosłych Amerykanów, czyli 6,7 procent populacji Stanów Zjednoczonych powyżej 18 lat, cierpi na MDD każdego roku . Zaburzenie występuje również u około jednego na 33 dzieci i jednego na osiem nastolatków. Zarówno u dzieci, jak iu dorosłych, MDD można leczyć za pomocą poradnictwa psychologicznego, leków przeciwdepresyjnych lub kombinacji obu terapii.
Naukowcy nie wiedzą dokładnie, dlaczego niektórzy ludzie rozwijają MDD, ale uważają, że następujące czynniki mogą odgrywać pewną rolę:
- genetyka: wydaje się, że osoby z rodzinną MDD częściej rozwijają tę chorobę niż inne.
- stres: stresujące wydarzenie życiowe, takie jak rozwód lub śmierć bliskiej osoby, może wywołać epizod MDD.
- reakcje biochemiczne: Substancje chemiczne w mózgach osób z MDD wydają się funkcjonować inaczej niż mózgi osób bez zaburzeń.
- zaburzenia równowagi hormonalnej: zmiany w równowadze hormonalnej mogą wywoływać MDD u niektórych osób, szczególnie w okresie menopauzy lub w trakcie i po ciąży.
Jak depresja wpływa na mózg?
Istnieją trzy części mózgu, które wydają się odgrywać rolę w MDD: hipokamp, jądro migdałowate i kora przedczołowa.
Hipokamp znajduje się blisko centrum mózgu. Przechowuje wspomnienia i reguluje produkcję hormonu zwanego kortyzolem. Organizm uwalnia kortyzol w czasie stresu fizycznego i psychicznego, w tym w czasie depresji. Problemy mogą wystąpić, gdy nadmierne ilości kortyzolu są wysyłane do mózgu z powodu stresującego wydarzenia lub braku równowagi chemicznej w ciele. W zdrowym mózgu komórki mózgowe (neurony) są wytwarzane przez całe dorosłe życie osoby w części hipokampu zwanej zakrętem zębatym. U osób z MDD długotrwała ekspozycja na zwiększone poziomy kortyzolu może spowolnić produkcję nowych neuronów i spowodować kurczenie się neuronów w hipokampie. Może to prowadzić do problemów z pamięcią.
Kora przedczołowa znajduje się na samym przedzie mózgu. Odpowiada za regulowanie emocji, podejmowanie decyzji i tworzenie wspomnień. Kiedy organizm wytwarza nadmiar kortyzolu, kora przedczołowa również wydaje się kurczyć.
Ciało migdałowate jest częścią mózgu, która ułatwia reakcje emocjonalne, takie jak przyjemność i strach. U osób z MDD, ciało migdałowate staje się powiększone i bardziej aktywne w wyniku stałej ekspozycji na wysokie poziomy kortyzolu. Powiększone i nadaktywne ciało migdałowate, wraz z nieprawidłową aktywnością w innych częściach mózgu, może powodować zaburzenia snu i wzorce aktywności. Może również powodować uwalnianie przez organizm nieregularnych ilości hormonów i innych substancji chemicznych w organizmie, co prowadzi do dalszych komplikacji.
Wielu badaczy uważa, że wysokie poziomy kortyzolu odgrywają największą rolę w zmianie fizycznej struktury i aktywności chemicznej mózgu, co wywołuje początek MDD. Zwykle poziom kortyzolu jest najwyższy rano i zmniejsza się w nocy. U osób z MDD poziom kortyzolu jest zawsze podwyższony, nawet w nocy.
Jak leczenie może zmienić mózg?
Eksperci odkryli, że zrównoważenie ilości kortyzolu i innych substancji chemicznych w mózgu może pomóc w odwróceniu jakiegokolwiek skurczu hipokampa i leczeniu problemów z pamięcią, jakie może on powodować. Poprawienie poziomu chemicznego organizmu może również pomóc w zmniejszeniu objawów MDD.
Istnieje kilka typowych leków, które mogą zwalczyć negatywne skutki depresji na mózg, pomagając w równoważeniu chemikaliów w mózgu. Obejmują one:
- selektywne inhibitory wychwytu serotoniny (SSRI): leki te mogą pomóc złagodzić objawy MDD, zmieniając poziomy substancji zwanej serotoniną w mózgu. Przykłady SSRI obejmują fluoksetynę (Prozac), paroksetynę (Paxil) i citalopram (Celexa).
- inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i norepinefryny (SNRI) i trójcykliczne leki przeciwdepresyjne: leki stosowane razem mogą złagodzić objawy MDD poprzez zmianę ilości serotoniny i noradrenaliny w mózgu. Te substancje chemiczne pomagają zwiększyć nastrój i poziom energii. Przykłady SNRI obejmują duloksetynę (Cymbalta) i wenlafaksynę (Effexor XR). Imipramina (Tofranil), nortryptylina (Pamelor) i trimipramina (Surmontil) są przykładami tricyklicznych leków przeciwdepresyjnych.
- inhibitory zwrotnego wychwytu zwrotnego noradrenaliny (NDRI): Leki te pomagają ludziom z MDD, zwiększając poziom norepinefryny i dopaminy w mózgu. Bupropion (Wellbutrin) to rodzaj NDRI, który może być użyty.
- inhibitory monoaminooksydazy (IMAO): te leki pomagają złagodzić objawy MDD poprzez zwiększenie ilości noradrenaliny, serotoniny i dopaminy w mózgu. Mogą również poprawić komunikację w komórkach mózgowych
- atypowe leki przeciwdepresyjne: Ta grupa leków obejmuje leki uspokajające, stabilizatory nastroju i leki przeciwpsychotyczne. Leki te mogą blokować komunikację w komórkach mózgowych w celu rozluźnienia ciała.
Oprócz leków niektóre zabiegi medyczne mogą również wpływać na mózg, aby złagodzić objawy MDD. Obejmują one:
- terapia elektrowstrząsami (ECT), która polega na przekazywaniu prądów elektrycznych przez mózg w celu zwiększenia komunikacji między komórkami mózgu
- przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (TMS), która polega na wysyłaniu impulsów elektrycznych do komórek mózgowych, które regulują nastrój
Naukowcy uważają również, że psychoterapia może zmienić strukturę mózgu i złagodzić objawy MDD. W szczególności wydaje się, że psychoterapia wzmacnia kórkę przedczołową.
Istnieją inne sposoby na zwiększenie zdrowia mózgu i pomoc w wyleczeniu z MDD bez interwencji medycznej. Obejmują one:
- jedzenie zdrowej żywności i pozostawanie aktywną, która stymuluje komórki mózgu i wzmacnia komunikację między komórkami mózgu
- dobrze śpią, co pomaga rosnąć i naprawiać komórki mózgowe
- unikanie alkoholu i nielegalnych narkotyków, które mogą niszczyć komórki mózgowe
Porozmawiaj ze swoim lekarzem o tym, które terapie mogą być dla Ciebie najlepsze.
