Podwyższenie ciśnienia krwi u osób starszych jest uważane przez kardiologów za „naturalne” prawo starzenia się. Jednak badania dorosłych z izolowanych narodów wykazały niewiele dowodów na wzrost ciśnienia krwi z powodu starzenia się.
Co ujawniły badania etnologiczne?
Yanomamo i Ekuana należą do plemion Ameryki Południowej. Mieszkają w Wenezueli, niedaleko regionu Amazonii. Yanomami żyje w izolacji od łowiectwa i rolnictwa. Ich dieta jest głównie wegetariańska, bogata w błonnik i uboga w sól. Ekuana mają kontakt z cywilizacją Zachodu przez pobliskie lotnisko. Cenią przetworzone i słone potrawy.
Naukowcy z Bloomberg School of Public Health w Baltimore odwiedzili dwa narody. Zmierzyli ciśnienie krwi u 153 mieszkańców w wieku od 1 do 60 lat. W plemieniu Yanomamo średnia wartość wynosiła 95,4 mm, a ciśnienie skurczowe i 63,9 mm ciśnienie rozkurczowe. Ekuanaimeli 104,0 mm i 66,1 mm Hg W Stanach Zjednoczonych średnie ciśnienie krwi wynosi 122/71 mmHg. Art.
Według Noela Mullera i jego współpracowników oba plemiona miały w przybliżeniu taki sam poziom ciśnienia krwi. W Yanomami ciśnienie krwi pozostaje niskie przez całe życie. W Jekuanie obserwuje się powolny, ale stały wzrost ciśnienia skurczowego w dzieciństwie. W wieku 10 lat różnica wynosi już 5,8 mm Hg; w wieku 50 lat wynosi już 15,9 mm Hg.
Nawet w Stanach Zjednoczonych wysokie ciśnienie krwi zaczyna się w dzieciństwie. Według Mullera tempo wzrostu wynosi 1,5 mm Hg. Art. dla chłopców i 1,9 mmHg. Art. dla dziewcząt rocznie. U dorosłych ciśnienie krwi wzrasta o 0,6 mm RT. Art. rocznie.
W dzieciństwie istnieje „okno możliwości”, w którym ingerencja w styl życia może zapobiec późniejszemu wzrostowi ciśnienia krwi.
Jekuan ma niewielki wzrost ciśnienia krwi z wiekiem w porównaniu do Yanomamo. Jednak wzrost ciśnienia skurczowego i rozkurczowego jest tak nieznaczny, że nie wpływa na życie plemienia.
Czy ograniczenie spożycia soli nie zawsze pomaga?
W ciągu 16 lat obserwowano ponad 2600 mężczyzn i kobiet w wieku od 30 do 64 lat. Stężenia sodu, potasu, magnezu i wapnia przedstawiono w kwintylowych odstępach dziennego spożycia. Zmierzono również ciśnienie skurczowe i rozkurczowe.
Ludzie, którzy spożywali mniej niż 2,5 g sodu dziennie, mieli wyższe ciśnienie krwi. Uczestnicy o najniższym ciśnieniu skurczowym lub rozkurczowym jednocześnie spożywali dużo sodu (około 3,717 g) i potasu (około 3,211 g) w połączeniu. Podobne obserwacje poczyniła Moore i jej koledzy w sprawie wapnia w połączeniu z magnezem.
Wyniki pokazują, że dieta o niskiej zawartości soli nie ma długoterminowego pozytywnego wpływu na nadciśnienie.
Dlatego spożycie soli poniżej 2,3 g na dzień nie jest zalecane. Połączenie różnych soli (magnezu, sodu, wapnia lub potasu) obniża ciśnienie.
U pacjentów z wysokim ciśnieniem krwi zmniejszenie spożycia chlorku sodu do mniej niż 6 gramów dziennie prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi. Dalszy spadek stężenia soli nie poprawia jednak sytuacji.
Czy dieta jest konieczna w przypadku nadciśnienia?
Niemieccy naukowcy uważają, że nie ma potrzeby drastycznego ograniczania spożycia soli.
O ile wiadomo, u pacjentów z nadciśnieniem zmniejszenie spożycia chlorku sodu do minimalnego poziomu prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi.
Zalecenia te uzyskano z badań interwencyjnych, a częściowo z badań obserwacyjnych. Jednak związek między spożyciem soli fizjologicznej a ryzykiem sercowo-naczyniowym lub śmiertelnością nie został w pełni udowodniony.
W przypadku nadciśnienia zaleca się zmniejszenie spożycia chlorku sodu do 2,3 g dziennie. Dalszy spadek spożycia soli nie ma sensu medycznego. Według badań epidemiologicznych całkowite odrzucenie dodania chlorku sodu nie jest korzystne.
Nowe badania pokazują, że rola diety i wieku nie jest tak silna, jak wcześniej sądzono. Być może istnieją inne czynniki, które odgrywają rolę w rozwoju nadciśnienia.
