Etiologia spastyczności w stwardnieniu rozsianym jest albo wynikiem sztywności napięcia mięśniowego w przedłużonym okresie, albo wyniku sporadycznych skurczów. Patofizjologia nie jest całkowicie zdefiniowana, ale uważa się, że obejmuje zmiany w aferentnych i odprowadzających szlakach neuronów ruchowych alfa.
Objawy dyskomfortu i bólu, które pojawiają się w wyniku spastyczności, wahają się od odczuć napięcia mięśniowego do silnego bólu ... Ból może często występować w stawach lub w dolnej części pleców, a także zmienia się w zależności od pozycji, postawy i rozluźnienia. Typowe w stwardnieniu rozsianym jest spastyczność, która różni się stopniem i umiejscowieniem, na które ma wpływ zmęczenie.
Spastyczność zwykle występuje w innych schorzeniach, ale musi być odróżniona od klonusa, dystonii, ruchu atetotycznego, pląsawicy, sztywności, kulistości lub drżenia.
Proponowana etiologia spastyczności w stwardnieniu rozsianym
Stwardnienie rozsiane jest chorobą, która powoduje rozerwanie sygnałów neuronalnych z powodu demielinizacji aksonów neuronalnych, a spastyczność może wynikać z braku równowagi w sygnalizacji nerwowej. Występują hiperaktywne odruchy rozciągające, które powodują nadmierne napięcie mięśniowe lub mimowolne skurcze mięśni. Zaostrzenia są wynikiem różnych czynników wyzwalających, w tym procesów związanych z temperaturą, wilgotnością lub chorobami zakaźnymi. Zewnętrzne fizyczne wyzwalacze mogą obejmować wpływ czegoś tak niewinnego jak ciasne ubranie.
Perły diagnostyczne
Po uzyskaniu pełnej historii medycznej, w tym bieżącego schematu leczenia, do określenia poziomu upośledzenia pacjenta wykorzystuje się proste manewry fizyczne, takie jak aktywny i pasywny zakres ruchu lub zdolność wykonywania prostych czynności motorycznych. Leczenie spastyczności może się wahać od fizjoterapii do leczenia farmakologicznego do chirurgii, w ciężkich przypadkach.
Zarządzanie spastyczność
Cele leczenia spastyczności obejmują zachowanie funkcji, szczególnie związane z mobilnością i zdolnością do wykonywania czynności dnia codziennego; zapobieganie jakiejkolwiek trwałej deformacji ortopedycznej lub rozwojowi odleżyn; redukcja bólu; i rozciąganie w celu uzyskania odpowiedniego dopasowania do ortez.
Leczenie spastyczności będzie zależało od nasilenia, lokalizacji, czasu trwania, powodzenia każdego wcześniejszego leczenia, stanu funkcjonalnego i planów na przyszłość, wszelkich chorób współistniejących, prawdopodobieństwa zgodności z leczeniem oraz dostępności systemu wsparcia i planu działań następczych. Zanim spastyczność stanie się problemem, pacjentom należy zarządzać za pomocą środków zapobiegawczych. Nie ma algorytmu krokowego do leczenia spastyczności wynikającego z MS, a wiele środków terapeutycznych można stosować jednocześnie lub zamiennie.
Fizykoterapia
Pierwszym krokiem do usunięcia spastyczności jest fizjoterapia z naciskiem na wydłużanie mięśni poprzez ćwiczenia rozciągające na co dzień. Inne zabiegi mogą obejmować szynowanie, odlewanie lub stabilizację w razie potrzeby, w celu utrzymania zakresu ruchu lub elastyczności. Fizjoterapia może również obejmować akwatechnika, hipoterapię, ultrasonografię i biofeedback.1
Terapia farmakologiczna
Jeśli terapia fizyczna i zajęciowa okazują się niewystarczające, często przepisywane są leki, takie jak baklofen lub Zanoflex. Valium jest doskonałym środkiem rozluźniającym mięśnie i jest stosowany w wielu przypadkach w celu złagodzenia nocnych skurczów. 2
W przypadku opornej spastyczności, która nie reaguje na leki doustne, można wszczepić pompę, aby podawać leki miejscowo. Zazwyczaj stosuje się pompkę baklofenową. Zastrzyki z botoksu są kolejną terapią, którą wstrzykuje się bezpośrednio w zaatakowany obszar w celu rozluźnienia skurczonych mięśni.
Inne metody leczenia
Przykurcze występują zwykle, gdy mięsień przekracza dwa stawy. Stymulatory rdzenia kręgowego są czasami stosowane do kontroli bólu, a nie do zmniejszenia spastyczności.
Leczenie chirurgiczne spastyczności jest opcją u pacjentów z istotnymi problemami związanymi z jakością życia i bez reakcji na inne terapie. Techniki te obejmują uwalnianie ścięgna, które wykonuje się w celu usunięcia ścięgien z dotkniętego mięśnia. Interesujące jest to, że procedury chirurgiczne nie zmieniają spastyczności mięśnia, ale ponieważ więzadła lub ścięgna są wycinane, skutki spastyczności są zminimalizowane.
Wpływ leczenia mięśnia spastycznego należy rozpatrywać w świetle działania antagonistycznej grupy mięśniowej. Należy rozważyć leczenie zarówno agonisty, jak i antagonisty. Dodatkowo, w niektórych przypadkach spastyczność może stanowić substytut siły, a zatem ma cel funkcjonalny, który może się zmniejszyć wraz z leczeniem. Pewne grupy mięśni są częściej celowane w leczeniu SM i obejmują one przywodzenie stawów biodrowych i zginanie, zgięcie kolana i zginanie podeszwowe. Inne zaangażowane mięśnie często obejmują przywodziciela magnusa, iliopsoas, ścięgna udowe, tylne kości piszczelowe, soleus i brzuchatego łydki.
Dodatkowa opcja leczenia, rizotomia, składa się z resekcji zaatakowanego nerwu rdzeniowego i jest najczęściej stosowana w celu złagodzenia spastyczności w kończynach dolnych. Fizjoterapia po zabiegach chirurgicznych i terapia zajęciowa w znacznym stopniu optymalizują korzyści rizotomii.3
Decyzje dotyczące leczenia należy rozpatrywać w świetle indywidualnego statusu pacjenta. Przed rozpoczęciem leczenia ważne jest, aby wykluczyć wszelkie możliwe do leczenia czynniki, w tym uszkodzenia rdzenia kręgowego lub zderzenie nerwów obwodowych. Spastyczność może być zaostrzona przez infekcje, rozdęcie pęcherza, zdeformowanie jelit, przeziębienie, zmęczenie lub stres, złe pozycjonowanie i aktywność napadów. Spastyczność może występować w podobny sposób jak w przypadku napadów padaczkowych, ale nie ma okresu pooperacyjnego ani rytmicznego lub symetrycznego.
Leczenie spastyczności u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym jest tak często przemijające, że stosunek ryzyka do korzyści musi być dokładnie obliczony. Terapia fizyczna i zajęciowa pozostają niezwykle ważnymi komponentami leczenia.
